Hiện trường vụ án còn vương vãi thuốc chuột và thuốc ngủ, nguyên nhân tử vong của nạn nhân tưởng như đã rõ ràng. Nhưng sự thực lại không phải như vậy.

Cái chết tưởng rõ mười mươi nguyên nhân…

Vụ án xảy ra đã hơn chục năm nhưng trong trí nhớ của giám định viên pháp y thì lần tác nghiệp xác định nguyên nhân cái chết của người phụ nữ mang nỗi lầm lạc trong tình yêu vẫn rất khó quên.

Chị Phạm Thị L. (28 tuổi, ngụ xã An Phú Tân, huyện Cầu Kè, Trà Vinh) và Lê Văn Tiền mặc dù ai nấy đã có gia đình riêng nhưng vẫn lén lút quan hệ tình cảm với nhau. Mấu chốt nguyên nhân dẫn đến án mạng là khi chị L. chuẩn bị ly dị với chồng thì đồng thời chị cũng tỏ ý muốn chia tay với người tình dẫn đến hai bên thường hay cãi vã.

Ngày chị L. đến toà để giải quyết ly hôn với chồng, Tiền sốt sắng đón đưa từ rất sớm. Khi đến nơi, chị L. vào tham dự phiên tòa, còn Tiền ra chợ mua bia, chả lụa cùng 5 gói thuốc chuột với ý định sẽ pha trộn vào thức ăn để bắt chị L. chết cùng mình.

Đến khoảng 11h trưa cùng ngày, Tiền ghé qua tòa án đón chị L. về nhà. Trên đường về, Tiền chở chị L. ghé vào nhà nghỉ để nghỉ trưa. Tối cùng ngày, phát hiện phòng Tiền thuê trọ cửa chỉ khép hờ, chủ phòng trọ liền vào xem thì phát hiện chị L. đã chết, còn Tiền đang trong tình trạng nguy kịch. Trước khi được đưa đi cấp cứu, Tiền còn trăng trối với chủ nhà trọ: “Hai vợ chồng con đã uống thuốc tự tử, vợ con chết rồi, còn con sắp chết”.

Căn cứ vào lời khai của chủ nhà nghỉ, kết hợp với hiện trường vụ án còn vương vãi thuốc chuột và thuốc ngủ, cơ quan giám định không tránh khỏi suy đoán nạn nhân tự tử và vì thế việc giám định các bộ phận cơ thể nhằm phát hiện nguyên nhân cũng bị bỏ qua nhiều khâu.

Tuy nhiên, theo đúng quy trình để xác định cụ thể nguyên nhân gây ra cái chết của chị L., các giám định viên vẫn lấy mẫu trong dạ dày để có kết luận chính xác nhất xem có phải tử vong vì ngộc độc thuốc chuột và thuốc ngủ hay không.

Thế nhưng sự việc lại bất ngờ trở nên phức tạp khi kết quả từ mẫu trong dạ dày nạn nhân chưa có thì Tiền bị tử thần từ chối, tỉnh lại ở bệnh viên và cung cấp một lời khai hoàn toàn bất ngờ, không như những gì cơ quan chức năng sắp kết luận.

Lời khai của Tiền khi tỉnh lại rằng y rất yêu chị L. và hy vọng sau khi chị L. ly dị chồng hai người sẽ sớm kết đôi với nhau. Nào ngờ chị L. ly dị chồng và cũng đồng thời đòi chia tay với Tiền khiến y nghi ngờ chị có người yêu khác. Ghen tuông mù quáng đã khiến Tiền nảy sinh ý định mua thuốc chuột pha trộn thức ăn cho cả hai cùng chết. Ngày chị L. ly hôn, Tiền đã chủ định làm như vậy nên mua sẵn thuốc chuột.

Tại nhà nghỉ, chị L. có điện thoại nên ra ngoài phòng nói chuyện khá lâu mới quay vào. Tiền dò hỏi về cuộc điện thoại và nguyên nhân vì sao muốn chia tay với Tiền nhưng chị L. không nói mà chỉ trả lời lấp lửng rằng: “Nếu muốn biết khi chia tay sẽ nói cho biết”. Ghen tuông, Tiền đòi xem điện thoại nhưng bị chị L. từ chối.

Bực bội, Tiền liền với tới giật thì bị chị L. chống cự. Cơn cuồng ghen nổi lên, Tiền liền đè chị L. xuống giường, khống chế giật chiếc điện thoại người tình đang cầm trên tay. Cứ thế, Tiền dùng hai chân và một tay khống chế bóp cổ tình nhân, tay kia giật lấy chiếc điện thoại lục tìm thông tin. Cơn thịnh nộ khiến y mất kiểm soát sức lực, đến khi buông tay ra thì phát hiện người tình đã tử vong từ khi nào không hay.

Khi thấy chị L. đã chết, Tiền lấy 5 gói thuốc chuột đã mua pha cùng với bia uống với ý định chết theo chị L. Uống xong, Tiền lên giường nằm cạnh người yêu nhưng lúc sau bị nôn ra. Nghĩ nếu nôn hết ra sẽ không chết, Tiền liền lấy xe chạy ra tiệm thuốc tây gần đó mua 4 vỉ thuốc ngủ trở về phòng trọ uống hết. Thế nhưng tử thần không cho Tiền chết và vì thế mà sự thật về cái chết của chị L. đã sáng tỏ.

Đừng vì chủ quan mà bỏ qua sự thật

Với nghề giám định pháp y mang trọng trách phụng sự sự thật và công lý thì sự thật luôn chỉ có một. Do đó, người giám định viên không được phép có phút giây lơ là, chủ quan. Ở vụ án này, diễn biến đã cho thấy, nếu như Tiền không tỉnh lại và có lời khai thì nạn nhân L. mãi mang theo cái chết của mình một sự oan khuất không tan.

Sau lời khai của Tiền, để đảm bảo tính khách quan, đội ngũ giám định viên của Viện pháp y Quốc gia được chỉ định trưng cầu giám định lần hai và bắt buộc phải khai quật tử thi.

Tuy nhiên, với diễn biến phức tạp do một phần là ở sự chủ quan của chính cơ quan chức năng khi sớm vội căn cứ vào hiện trường mà thiếu xem xét kỹ lưỡng đã khiến dư luận người dân địa phương có nhiều bất bình.

“Do phong tục địa phương là chôn cất tại gia nên khi tác nghiệp, giám sát chúng tôi có cả hàng trăm cặp mắt của người dân địa phương. Hơn nữa, bởi một phần lỗi từ phía cơ quan điều tra nên trọng trách và áp lực của đội giám định lần này cứ tăng luỹ tiến theo từng phút” - giám định viên Hồ Kim Châu kể lại.

Với đặc trưng sinh hoá, do đã giải phẫu một lần nên khi chôn xuống đất tử thi xuất hiện dấu hiệu phân huỷ khá nhanh. Chưa kể việc khám nghiệm tử thi vào ban ngày lại ở một nơi dư thừa ánh nắng và nhiệt độ như tại địa phương diễn ra án mạng cũng gây nhiều bất lợi.

“Khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời sẽ khiến xác thâm đen, như vậy sẽ làm mất hoặc các dấu vết không còn được rõ nét. Vì thế, chuyện phát hiện hay khi nhận dấu tích phải được thực hiện quyết đoán và nhanh nhất có thể”, theo ông Châu.

Quả thực là như vậy, lần khai quật này chỉ cách lần giám định trước chừng hai tuần nhưng tử thi đã có nhiều biến đổi. Mặc dù vậy, từ kinh nghiệm dày dặn kết hợp với chi tiết trong lời khai, việc phát hiện dấu vết của nguyên nhân thực sự gây ra cái chết cho nạn nhân được xác định nhanh chóng.

Đúng như lời khai, trên khu vực cổ của tử thi vết tích tụ máu vì vỡ hồng cầu do lực mạnh gây ra vẫn còn, tuy nhiên để chắc chắn và khách quan, việc xác định vi thể vẫn được tiến hành và kết quả cho thấy lời khai của Tiền về cái chết của chị C. là hoàn toàn chính xác.

Có thể nói, nếu như Tiền không tỉnh lại, không thành khẩn khai báo thì cái chết của chị L. sẽ biến chị từ người đàn bà vắn số thành kẻ mù quáng trong mối tình vốn đã nhiều điều tiếng. Và quan trọng hơn cả là chỉ một chút chủ quan có thể dẫn đến những phát sinh không đáng có và hơn hết là làm rơi rớt ít nhiều niềm tin, sự trung thành trông mong của người dân vào nhiệm vụ phụng sự sự thật của cơ quan chức năng.

“Nghệ thuật của nghệ sỹ là gắn với sân khấu thì với bác sỹ pháp y là hiện trường. Không chỉ là ánh mắt khán giả là người dân mà còn là công lý, là sự thật, oan khuất của người vắn số” – đó là những lời tâm huyết của vị giám định viên kỳ cựu Hồ Kim Châu.